Justicia y tierra

Jose Miguel Gaston (Melida, 1961), orain artean, Nafarroa Erdialdeko iragan historikoa berreskuratzeaz arduratu da. Erribera Garaiaren zonaldean kokatutako bere lehen lanek, esaterako, gizarte arazoekin lotutako kontuak aztertu zituzten. Honen erakusle da Altaffaylla Kultur Taldeak 1995ean argitaratutako Justicia y Tierra liburua. Hura, ordea, ez zen lan bakarra izan. Gastonek aldizkari espezializatuetan argitaratutako artikuluak eta 2001eko maiatzean irakurritako bere doktore-tesia dira lekuko. Guztietan, nekazariek gizarte kontuetan izandako eragina nabarmen aztertzen du, eta azken urteotan Nafarroa osora zabaldu du ikerketa eremua.(Melida, 1961) irakaslea da, eta Historian doktore. Erribera Garaiko eskualdea izan zuen ardatz lehenengo lanetan, eta gizarte-gatazken inguruko gaiak jorratu zituen; horren adibide argiena da Justicia y Tierra (Altaffaylla, 1995). Geroago, iraultza liberalak laborari nafarrengan izandako eraginari buruz egin zuen ikerlana, ¡Arriba jornaleros! (Txalaparta, 2003) liburuan islatzen jakin zuena. Historialariaren azken argitalpena da ¡Vivan los comunes!, non kontatzen baitira Bigarren Errepublikaren aurreko urteetan Nafarroan egindako lurraren aldeko borrokak.